Verbondenheid in de flex-economie

Het ervaren van verbondenheid is een belangrijke voorwaarde voor het ervaren van zin in ons werk. We willen ons verbonden voelen met de inhoud en het doel van ons werk en met onze collega’s. Hoe doen we dat in een arbeidsmarkt die flexibiliseert en werk voor velen vaak tijdelijk is?  

Nederland kent het hoogste aantal flexibel werkenden in de wereld. 39% van onze beroepsbevolking werkt op een tijdelijk contract, als uitzendkracht of als zzp’er, blijkt uit het rapport van de commissie Borstlap (In wat voor land willen wij werken?, 2020). 

In een artikel uit 2018 in de Harvard Business Review (Petriglieri et al., 2018) schrijven onderzoekers hoe zelfstandigen hun verbondenheid ‘managen’. Verbondenheid blijken deze flexwerkers op vier manieren te organiseren. Ten eerste hebben ze een vaste groep mensen waarmee ze regelmatig contact hebben, ervaringen mee uitwisselen en die ze om raad kunnen vragen. Dat hoeven geen directe collega’s te zijn. Ten tweede ontwerpen ze routines die hen helpen de dag structuur te geven, bijvoorbeeld door elke dag te beginnen met een half uurtje sporten. Ten derde hebben ze een inspirerend doel waar ze aan werken. Dat betekent dat ze opdrachten aannemen die passen bij wat zij van waarde vinden in hun werk. Als vierde noemen zij het belang van een fijne plek die ze een beetje naar hand kunnen zetten.  

Uit dit verslag blijkt dat het hier gaat om zelfstandigen die wel wat te kiezen hebben en dat geldt natuurlijk lang niet voor iedereen. Denk aan een pakketbezorger of een uitzendkracht in de catering. Hoeveel ruimte hebben zij voor uitwisseling met collega’s, voor een fijne ochtendroutine of het naar hun hand zetten van de werkplek?  

De arbeidsmarkt ondergaat de komende jaren grote veranderingen. Flexibilisering, technologisering en intensivering van werk treffen bijna iedere sector. Hoe gaan we daar zo mee om dat iederéén zich verbonden voelt? Hoe organiseren we werk zó dat iedereen zich van waarde weet?  

In de module ‘menselijk gedrag in organisaties’ uit onze leergang Mentor Zingeving gaan we in op (onder andere) deze vragen.  

Heidi Jansen